Makroekonomi Nedir? Örnekleri ve Dalları

Makroekonomi, ekonominin bir bütün olarak davranışını, piyasayı veya büyük ölçekte işleyen diğer sistemleri inceleyen ekonomi dalıdır. Makroekonomi, enflasyon, fiyat seviyeleri, ekonomik büyüme oranları, milli gelir, gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) ve işsizliğin evrimi gibi genel ekonomik olayları inceler…

Makroekonomi, ekonominin performansını ölçmeye, hangi güçlerin onu yönlendirdiğini anlamaya ve verimliliğin nasıl artabileceğini tahmin etmeye çalışır. Bireysel ekonomik birimlerin (bireyler, haneler, endüstriler vb.) yapılarına daha fazla odaklanan mikroekonominin aksine, ekonominin üretkenliği, yapısı ve davranışıyla bir bütün olarak ilgilenir.

Makroekonominin Tanımı

Makroekonomi, ekonomik büyüme, istihdam, işsizlik oranı, faiz oranı, enflasyon gibi büyük toplamların davranışını, yapısını ve kapasitesini ulusal veya bölgesel düzeyde inceleyen bir ekonomi dalıdır. Makro kelimesi Yunanca büyük anlamına gelen makros kelimesinden gelmektedir.

Makroekonomi, GSYİH, işsizlik oranları ve fiyat endeksleri gibi göstergeleri bir araya toplar. Bununla birlikte, ekonomiyi bir bütün olarak anlamaya, açıklamaya ve ekonomik krizleri tahmin etmeye çalışır.

Aynı şekilde makroekonomi, ekonominin farklı değişkenleri arasındaki ilişkiyi olduğu gibi açıklayan modeller geliştirmeye çalışır; milli gelir, üretim, tüketim, işsizlik, enflasyon, tasarruf, yatırım, uluslararası ticaret ve uluslararası finans.

Makroekonomi ve Mikroekonomi Arasındaki Fark

Makroekonomi, bir ülkenin veya bölgenin ekonomik büyüme, enflasyon, işsizlik oranı gibi küresel fenomenlerinin ekonomik çalışmasından sorumluyken, mikroekonomi birey, şirket, aile gibi bireysel ekonomik birimlerin davranışlarını inceler.

Makroekonomi Neyi İnceler?

Makroekonomi, ekonominin küresel analizi ile ilgili konuları inceler. Yani, iki piyasa aracısı arasında üretilen dinamiklere odaklanmak yerine, ülkeyi (veya bölgeyi) bir bütün olarak gözlemler.

Makroekonominin en çok odaklanma eğiliminde olduğu yönler, üretim ve fiyatlardır. Böylece, ekonomi politikası kararları vermek için her ikisi de analiz edilir.

Makroekonominin en önemli yönlerinden bir diğeri de genellikle mikroekonomiden daha soyut olmasıdır. Örneğin, gayri safi yurtiçi hasıladan bahsederken, bu kavramı somut bir şeye bağlamak zordur. Öte yandan, mikroekonomide bir metanın fiyatına atıfta bulunduğumuzda, bu, günlük yaşamda mükemmel bir şekilde tanımlanabilir bir şeydir.

Makroekonomi Ne İçindir?

Makroekonomi faydalıdır çünkü bir ülkenin ekonomik hedeflerine ulaşmanın en iyi yolunu analiz etmemize izin verir. Ekonomi politikası, hükümetlerin fiyat istikrarını sağlamak, ekonomik büyümeyi sağlamak, istihdamı teşvik etmek, sürdürülebilir ve dengeli bir ödemeler dengesi sağlamak gibi hedeflere ulaşmak için sahip olduğu araçtır.

Makroekonomik analiz için kullanılan veriler gözlem ve istatistiklerden elde edilir. Bu şekilde fiyatları makroekonomik açıdan incelemek isterseniz, bir ülke veya bölgenin ekonomisini oluşturan tüm mal ve hizmetlerin fiyatlarının ortalaması alınarak fiyatlar genel düzeyi elde edilir. Öte yandan, işsizliği incelemek istiyorsanız, farklı endüstriler için ortak olan özellikleri elde etmeniz ve bir bütün olarak ekonomi genelinde işsizlik oranını düşürmeyi mümkün kılacak önlemleri tanımlamanız gerekecektir.

Makroekonomi, tüm bunların yanı sıra arz ve talep yasasını toplu bir bakış açısıyla, yani bir ülkenin toplam mal ve hizmet arzı ile bir ülkenin toplam tüketimi gibi toplam talebi de inceler.

Makroekonomi Örnekleri

Makroekonominin uygulanmasına ilişkin bazı örnekler şunlardır:

• Bir ülke durgunluk döneminden geçtiğinde, ekonomi politikasından sorumlu olanlar, ABD’nin 2008 subprime krizi karşısında uyguladığı gibi, teşvik önlemleri önerirler.
• Tüm hükümetler genellikle yasal bir asgari ücret belirler. Bu, diğer faktörlerin yanı sıra temel aile bütçesinin maliyetine göre hesaplanır ve normalde enflasyon gibi makroekonomik göstergelere göre ayarlanır.
• Enflasyonun hızlanmasıyla karşı karşıya kalan para otoritesi, müşterilerine ödünç verilemeyen ancak rezerv olarak kalması gereken banka mevduatlarının yüzdesi olan rezerv oranını yükseltmeye karar verir.
• Yürütme erki, kaynakları farklı portföylere veya bakanlıklara tahsis ederek gelecek yıl için kamu bütçesini hazırlar. Örneğin, parasal yoksullukla mücadele etmek için sosyal programların bütçesini artırmaya karar verilebilir.

Makroekonominin Dalları

Bu bağlamda, makroekonominin dalları veya türleri itibarıyla ele aldığı temel konuların tespit edilmesi önemlidir:

Uzun vadeli ekonomik büyüme: Belirli bir dönemde mal ve hizmet üretiminin artış hızıdır. Söz konusu ekonominin yükselme hızını etkileyen faktörlere dikkat etmek önemlidir. Çünkü bu şekilde nüfusun yaşam standardı yükseltilebilir.
Verimlilik: Ekonominin büyümesi, büyük ölçüde aktif nüfusun üretkenlikteki ilerlemelerine bağlıdır. Ayrıca üretkenlik, içinde bulunduğu teknik ilerleme hızına göre de belirlenecektir.
İş çevrimleri: Makroekonomi, ekonominin belirli bir trend etrafında bu salınımlı hareketleri yaşamasının nedenlerini analiz eder. Sonuç olarak, GSYİH üzerindeki yansımalarını da inceler.
İşsizlik: Makroekonomi, işsizlik oranının aynı ülke içinde bir dönemden diğerine büyük ölçüde değişebileceği durumları veya buna paralel olarak işsizliği azaltmak için uygulanabilecek ekonomi politikası önlemlerini de ele alır. 
Enflasyon: Bir ülkede üretilen mal ve hizmetlerin göreli fiyatlarındaki artışı etkileyen bileşenlerin belirlenmesinden de sorumludur. Yani enflasyonun nasıl hesaplanacağına ve ekonomi için ne gibi sonuçlara yol açacağına karar vermek.
Kamu hesapları: Ekonomilerde kamu sektörünün ağırlığı genellikle yüksektir. Bu nedenle, devletin davranışının analizi ve ekonomi üzerindeki etkisi belirleyicidir. Ayrıca, makroekonomi açısından, kamu açığı veya fazlası ile kamu borcunun gelişimine özel önem verilmektedir.